Όλες οι τυπικές ανθρώπινες εκδηλώσεις της ζωής, βιολογικές και νοητικές, στηρίζονται σε μια αρχέτυπη βάση.
Ο Πλάτωνας ανάπτυξε πρώτος τη θεωρία των αρχέτυπων: ‘’Αρχέτυπα είναι τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της ανθρωπότητας, κληροδοτημένα από ένα τέλειο και άχρονο πρότυπο κόσμου, όπου οι Ιδέες είναι απόλυτες Αρχέτυπες Οντότητες, ανεπηρέαστες από χωροχρονικούς περιορισμούς και από οποιαδήποτε άλλη μεταβολή.
Η αληθινή γνώση αποκτιέται, όταν η ψυχή φτάσει στην ανάμνηση των Αρχέτυπων Οντοτήτων’’.
Τον Πλάτωνα ακολούθησαν πολλοί φιλόσοφοι. Για τον Ηράκλειτο, η ψυχή είναι η πρώτη ‘’αρχέτυπη αρχή’’. Για τον Πυθαγόρα, ο αριθμός είναι το ‘’αρχέτυπο στοιχείο’’ του κόσμου. Στα Ερμητικά κείμενα ο Θεός είναι το ‘’αρχέτυπο φως’’. Για τον Φίλωνα η εικόνα του Θεού που υπάρχει μέσα στον άνθρωπο είναι η ''αρχέτυπη σφραγίδα''.
Ο Καρλ Γιούνγκ, μετά από μελέτες και έρευνες ετών, υιοθετεί τη θεωρία του Πλάτωνα και εισάγει τα αρχέτυπα επίσημα στην επιστημονική κοινότητα της ψυχολογίας, με τον ορισμό: ‘’Αρχέτυπα είναι οι Ανεξάρτητες Οντότητες που δομούν το συλλογικό υποσυνείδητο, που παραμένουν αμετάβλητες στην ουσία τους και που αποτελούν τον ακλόνητο άξονα, γύρω από τον οποίο η ανθρώπινη ψυχή περιστρέφεται πραγματοποιώντας τις αναρίθμητες παραλλαγές της''. Τα αρχέτυπα πια αποκτούν στην επιστήμη της ψυχολογίας την ερμηνευτική βάση της ανθρώπινης συμπεριφοράς.
Το συλλογικό υποσυνείδητο είναι μια βάση δεδομένων, που χρειάστηκε αιώνες για να συγκροτηθεί, αλλά συνοδεύει πλέον την ανθρώπινη ύπαρξη. Σ’ αυτό έχουν αποκρυσταλλωθεί τα αρχέτυπα πρότυπα της ψυχονοητικής συμπεριφοράς και βρίσκονται τα θεμέλια των εκδηλώσεων και του δημιουργικού έργου του ανθρώπου, όπως οι μύθοι, οι αριθμοί, οι συμβολισμοί, οι αρχές της τέχνης και της επιστήμης.
Το συλλογικό υποσυνείδητο είναι γεμάτο από αρχέτυπα σχήματα, που μοιράζεται όλο το ανθρώπινο γένος και υπερβαίνει τους αμυντικούς μηχανισμούς της συνείδησης του ‘’εγώ’’.
Τα αρχέτυπα αποτελούν κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας, έναν κώδικα επικοινωνίας, που χρησιμοποιείται πηγαία και αυθόρμητα και βοηθούν την ανάδυση της υποσυνείδητης γνώσης, λειτουργώντας πέρα από το ‘’εγώ’’ και από την κοινή λογική ανάλυση.
Ένα απλό και γλυκό παράδειγμα αρχέτυπου: το βρέφος προσκολλάται στη μητέρα, μόλις εκείνη αρχίσει να το θηλάζει, γιατί μέσα του υπάρχει το αρχέτυπο της μητέρας/τροφού. Έτσι η παρουσία του στήθους της, ενεργοποιεί τον νοητικό μηχανισμό, που το βοηθάει να αρχίσει χωρίς καθοδήγηση, να ψάχνει για το γάλα του. Φυσικά υπάρχει και μέσα στη μητέρα το αρχέτυπο ενός παιδιού, που αν όλα πάνε καλά, θα προβληθεί στο νεογέννητο.
Καθώς ωριμάζει ο άνθρωπος ως ύπαρξη, τα αρχέτυπα ξεδιπλώνονται μέσω μιας προγραμματισμένης ακολουθίας, που είναι τα στάδια της ζωής.
Κάθε στάδιο της ζωής εκπροσωπείται από ένα νέο σύνολο αρχέτυπων, που αναζητούν την εκπλήρωση τους στη δράση. Τα στάδια της ζωής του ανθρώπου σε γενικές γραμμές είναι, η βρεφική ηλικία όπου εκφράζεται η απόλυτη εξάρτηση του και όπου σιγά - σιγά αρχίζει να αναπτύσσει τις πρώτες του ικανότητες για τη φροντίδα του εαυτού του και των πραγμάτων του. Προχωράει στην παιδική ηλικία, όπου αρχίζει να μαθαίνει έννοιες υπευθυνότητας, κανόνων ηθικής, αφοσίωσης και σχέσεων. Στην εφηβεία αποκτά την επίγνωση (=συνειδητή γνώση, συναίσθηση) του εαυτού του, της δύναμης του νου και του σώματος και όλων αυτών που μπορεί να γίνει μελλοντικά, αλλά και τον φόβο για όσα δεν θα μπορέσει να γίνει. Στη συνέχεια ανακαλύπτει τις ικανότητες, τα ταλέντα και τα ευάλωτα σημεία του και κάνει σημαντικές επιλογές για τη ζωή του, συνειδητοποιώντας τη δύναμη του πνεύματος.
Δεν υπάρχουν καλά ή κακά αρχέτυπα. Είναι έννοιες πρότυπες και αμετάβλητες.
Όταν το αρχέτυπο αρχίσει να εκδηλώνεται σε συνειδητό επίπεδο, τότε μπορεί να έχει διακυμάνσεις ενδυνάμωσης ή αποδυνάμωσης ανάλογα με το πώς κατευθύνει ο κάθε άνθρωπος τους συνειρμούς του νου του και το πώς επεξεργάζεται και αφομοιώνει εμπειρίες και γεγονότα.
Ανάλογα δηλαδή με την επιλογή του νου κάθε ανθρώπου (ελεύθερη βούληση) κι ενώ το αρχέτυπο παραμένει αναλλοίωτο, ο άνθρωπος θα εκδηλώσει αρχέτυπες συμπεριφορές σε ενδυνάμωση ή αποδυνάμωση.
Η ανθρώπινη λοιπόν συμπεριφορά καθορίζεται από τα αρχέτυπα και την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου.
Ο ίδιος ο άνθρωπος στην ουσία επιλέγει τα αρχέτυπα του και τον τρόπο που θα λειτουργήσει και θα εκφραστεί μέσα από αυτά στη διαδρομή της ζωής του. Εξαιρετικό παράδειγμα αποτελούν ο Γκάντι και ο Χίτλερ. Και οι δύο έχουν το αρχέτυπο του ηγέτη. Όσο αφορά τον Γκάντι στην απόλυτη έκφραση ενδυνάμωσης του αρχέτυπου και όσο αφορά τον Χίτλερ...
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου